top of page

Akut Bakteriyel Menenjit

Menenjit, genellikle beyin ve omurilik zarlarının iltihaplanması olarak tanımlanan bir hastalıktır. Bu zarlar, beyin ve omurilik dokularını çevreleyen ince zarlardır. Menenjit genellikle virüsler, bakteriler, mantarlar veya diğer mikroorganizmalar tarafından neden olabilir. Ayrıca, bazı ilaçlar, alerjik reaksiyonlar veya sistemik enfeksiyonlar da menenjite yol açabilir.

1-s2.0-S073386270800028X-gr1.jpg

Bakteriyel Menenjit Türleri:

  1. Neisseria meningitidis (Menenjokok):

    • Menenjokok bakterileri, meningokok adı verilen bir türün neden olduğu bakteriyel menenjite yol açabilir. Bu tür bakteri genellikle burun ve boğazda normal flora olarak bulunur.

  2. Streptococcus pneumoniae (Pnömokok):

    • Pnömokok bakterileri, streptokok türünden bir bakteri olup, sinüzit, orta kulak iltihabı ve zatürre gibi diğer enfeksiyonların yanı sıra bakteriyel menenjite de neden olabilir.

  3. Haemophilus influenzae (Hib):

    • Hib bakterileri, Haemophilus influenzae türünün bir alt türüdür. Hib, özellikle çocuklarda bakteriyel menenjite neden olabilir. Ancak, aşılar sayesinde Hib enfeksiyonları azalmıştır.

  4. Listeria monocytogenes:

    • Listeria bakterisi genellikle çiğ süt ürünleri, deniz ürünleri ve işlenmemiş etlerden bulaşabilir. Bu bakteri, özellikle hamile kadınlar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde bakteriyel menenjite yol açabilir.

  5. Escherichia coli (E. coli):

    • E. coli bakterileri genellikle bağırsaklarda bulunan normal flora olarak bilinir. Ancak, bazı suşları bakteriyel menenjite neden olabilir, özellikle yeni doğanlarda.

  6. Group B Streptococcus (GBS):

    • Group B streptokok bakterisi, genellikle hamile kadınların vajinasında veya rektumunda bulunur. Yenidoğanlarda enfeksiyonlara neden olabilir ve bazen bakteriyel menenjit gelişebilir.

Nedenler ve Bulaşma Yolları:

  1. Neisseria meningitidis (Menenjokok):

    • Bulaşma Yolu: Menenjokok bakterileri genellikle damlacık enfeksiyonu yoluyla bulaşır. Öksürük veya hapşırık sırasında ortaya çıkan damlacıklar, hastalıklı bir kişiden başka bir kişiye geçebilir.

  2. Streptococcus pneumoniae (Pnömokok):

    • Bulaşma Yolu: Pnömokok bakterileri solunum yoluyla bulaşabilir. Özellikle burun ve boğazda normal flora olarak bulunurlar ve enfekte bir kişinin öksürmesi veya hapşırması sonucu havaya karışabilir.

  3. Haemophilus influenzae (Hib):

    • Bulaşma Yolu: Hib bakterileri genellikle damlacık enfeksiyonu yoluyla bulaşır. Bu, öksürük veya hapşırma sırasında bulaşıcı damlacıkların havaya karışmasıyla olabilir.

  4. Listeria monocytogenes:

    • Bulaşma Yolu: Listeria genellikle kontamine gıdalarla bulaşır. Çiğ süt ürünleri, işlenmemiş etler ve deniz ürünleri gibi kontamine yiyeceklerin tüketilmesi sonucu enfeksiyon meydana gelebilir.

  5. Escherichia coli (E. coli):

    • Bulaşma Yolu: E. coli bakterileri genellikle dışkı ile bulaşır. Kontamine su veya gıdaların tüketilmesi, özellikle hijyen kurallarına uyulmadığında, bakteriyel menenjite neden olabilir.

  6. Group B Streptococcus (GBS):

    • Bulaşma Yolu: GBS bakterisi genellikle hamile kadınların vajinasında veya rektumunda bulunur. Yenidoğanlar doğum sırasında anneden bulaşabilir.

  7. Yaralanmalar ve Cerrahi Girişimler:

    • Nadir durumlarda, baş veya omurga yaralanmaları, cerrahi müdahaleler veya kafa içi cerrahi prosedürler, bakterilerin menenjit oluşturabileceği bölgelere ulaşmasına neden olabilir.
       

Bakteriyel menenjit genellikle doğrudan kişiden kişiye bulaşan bir hastalıktır. Bu nedenle, enfekte kişilerle temas sonrasında hijyen kurallarına uyulması önemlidir. Aşılar, özellikle meningokok, pnömokok ve Hib bakterilerine karşı olanlar, bakteriyel menenjitin önlenmesinde etkili olabilir.

Belirtiler ve Bulgular:

  1. Baş Ağrısı:

    • Şiddetli, sürekli baş ağrısı genellikle en yaygın belirtilerdendir.

  2. Yüksek Ateş:

    • Vücut sıcaklığında belirgin bir artış görülebilir.

  3. Sert Boyun (Boyundaki Stifness):

    • Boyun kasları sertleşir, bu da başın öne doğru eğilememesiyle birlikte görülür. Bu belirti Brudzinski ve Kernig belirtileri olarak adlandırılır.

  4. Işık Hassasiyeti (Fotofobi):

    • Parlak ışığa karşı duyarlılık ve rahatsızlık hissi.

  5. Bulantı ve Kusma:

    • Şiddetli mide bulantısı ve kusma.

  6. Bilinç Kaybı veya Hafıza Kaybı:

    • Bilinç kaybı, bayılma veya hafıza kaybı.

  7. Nörolojik Belirtiler:

    • Nöbetler (hastanın vücudunun ani ve kontrolsüz bir şekilde sarsılması), odaklanma güçlüğü veya zihinsel karışıklık.

  8. Döküntü:

    • Bazı bakteriyel menenjit türleri döküntüye neden olabilir. Döküntü, basınçla uygulandığında solmaz ve mor veya kırmızı renkte olabilir.

  9. Hızlı Solunum ve Nabız:

    • Solunum hızında artış ve nabızda hızlanma.

  10. Beyin Omurilik Sıvısının Analizinde Değişiklikler:

    • İnce iğne aspirasyonu veya spinal tap testi sırasında beyin omurilik sıvısında (beyin omurilik sıvısı) değişiklikler görülebilir.

Tedavi Seçenekleri:

  1. Antibiyotik Tedavisi:

    • Bakteriyel menenjit tedavisinde en yaygın kullanılan yöntem, etkili bir antibiyotik tedavisidir. Antibiyotikler, enfeksiyonu neden olan bakteri türüne göre belirlenir. Örneğin, Neisseria meningitidis için seftriakson veya seftazidim, Streptococcus pneumoniae için vankomisin veya seftriakson gibi antibiyotikler kullanılabilir.

  2. Destekleyici Tedavi:

    • Hastanın vücut fonksiyonlarını desteklemek ve stabilize etmek amacıyla destekleyici tedavi uygulanır. Bu, sıvı tedavisi, oksijen tedavisi ve kan basıncını kontrol etmeyi içerebilir.

  3. Antiinflamatuar İlaçlar:

    • Bazı durumlarda, inflamasyonu kontrol etmek ve vücudun aşırı tepkisini önlemek için antiinflamatuar ilaçlar kullanılabilir.

  4. Steroid Tedavisi:

    • Steroidler, özellikle ödem ve inflamasyonu azaltmaya yardımcı olmak için kullanılabilir. Ancak, steroidlerin kullanımıyla ilgili kararlar dikkatlice değerlendirilmelidir.

  5. Epilepsi İlaçları:

    • Nöbet geçiren hastalarda veya nöbet geçirme riski taşıyanlarda, epilepsi ilaçları kullanılabilir.

  6. Hijyen ve İzolasyon:

    • Hastanın bakteriyel menenjit nedeniyle bulaşıcı olabileceği düşünülüyorsa, uygun hijyen önlemleri ve izolasyon uygulanabilir.

  7. Beyin Omurilik Sıvısının Drenajı:

    • Beyin omurilik sıvısı basıncını azaltmak ve beyin omurilik sıvısının analizi için lomber ponksiyon (spinal tap) yapılabilir.

    • ​

Bakteriyel menenjit ciddi bir durumdur ve zamanında ve etkili tedavi önemlidir. Tedaviye mümkün olan en kısa sürede başlamak, hastalığın ilerlemesini ve olası komplikasyonları önlemeye yardımcı olabilir.

Tedavi süreci genellikle yoğun bir şekilde izlenir ve hasta iyileşene kadar devam eder. Tedavi sonrasında, bazı hastalarda rehabilitasyon sürecine ihtiyaç duyulabilir, özellikle de nörolojik komplikasyonlar gelişmişse.

bottom of page